Czym jest pamięć EEPROM
Pamięć EEPROM (Electrically Erasable Programmable Read-Only Memory) to nieulotna pamięć półprzewodnikowa, w której dane można kasować i zapisywać elektrycznie, bajtowo lub stronami. W wersjach szeregowych wykorzystuje interfejs I²C, SPI albo Microwire; typowe parametry to pojemność (kilka setek bajtów do kilkudziesięciu kilobajtów), liczba cykli zapisu (105–106), retencja danych (≥10 lat), czasy zapisu strony, progi napięć i obecność linii Write Protect. Stabilność pracy zależy od poprawnych rezystorów podciągających, budżetu czasowego magistrali, adresowania układu (A0–A2) oraz integralności zasilania w trakcie cyklu zapisu. Istotne są także kwestie zużycia komórek (wear-leveling), suma kontrolna danych, odporność na ESD i zakłócenia na liniach, które przy niekorzystnych warunkach potrafią uszkodzić struktury komórkowe lub doprowadzić do częściowej utraty spójności zawartości.
EEPROM w zmywarkach
W zmywarkach szeregowa EEPROM przechowuje konfiguracje modułu, kalibracje, liczniki cykli, kody opcji oraz czasem dzienniki błędów. Błędy zapisu lub utrata spójności mogą skutkować nieprawidłowym startem programu, resetami i nietypowymi komunikatami. W materiałach technicznych opisuje się procedury weryfikacji wsadów, inicjalizacji i migracji wersji; przeglądy przypadków oraz zrzuty kontrolne publikowane są w różnych laboratoriach, gdzie omawia się zależności między integralnością danych, stanem zasilacza a stabilnością pracy sterownika. W praktyce zwraca się uwagę na poprawne wartości rezystorów podciągających, prowadzenie magistrali w pobliżu torów mocy i weryfikację checksum po aktualizacjach oprogramowania.
Objawy uszkodzeń
Losowe restarty, utrata ustawień, błędne kody opcji, zawieszanie w trakcie programu, brak reakcji na przyciski, komunikaty serwisowe po starcie, a także niemożność wejścia w tryb serwisowy. W skrajnych przypadkach odczyt zwraca same zera lub wartości losowe.
Diagnostyka i pomiary
Warstwa elektryczna
Ocena poziomów SDA/SCL (I²C) lub MISO/MOSI/SCK (SPI), poprawności pull-up, obserwacja ACK/NAK i timingów na oscyloskopie pod obciążeniem. Sprawdzenie stabilności VCC podczas zapisu oraz obecności zakłóceń od przełączeń mocy.
Warstwa logiczna
Wykonanie zrzutu wsadu i weryfikacja sum kontrolnych, tablic opcji i struktur danych; porównanie z referencją dla danej płyty. Test zapisu pojedynczej strony, kontrola wear-levelingu i procedury inicjalizacji po wymianie modułu.
Przykładowe układy EEPROM
| Model | Interfejs | Pojemność | Cykle zapisu | Write Protect | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|
| 24C02 | I²C | 2 Kb (256 B) | ≥106 | WP pin | Parametry i opcje |
| 24C16 | I²C | 16 Kb (2 KB) | ≥105 | WP pin | Większe konfiguracje |
| 25LC256 | SPI | 256 Kb (32 KB) | ≥105 | Status reg. | Szybszy dostęp |
| 93C46 | Microwire | 1 Kb (128 B) | ≥105 | — | Starsze moduły |
Uwagi eksploatacyjne
Wymiana układu powinna uwzględniać przeniesienie wsadu i spójność wersji oprogramowania sterownika. Zalecane jest zabezpieczenie linii przed przepięciami, krótkie ścieżki do mikrokontrolera i separacja od pętli mocy. W środowisku o podwyższonych zakłóceniach pomocne bywa spowolnienie magistrali oraz filtr RC tuż przy pinach układu; przy aktualizacjach firmware konieczne jest zapewnienie nieprzerwanego zasilania, aby uniknąć częściowo zapisanych struktur.